Qlobal bazarlara çıxan brendlər yalnız məhsullarını satmaqla kifayətlənmir, həm də müxtəlif mədəniyyətlərə uyğunlaşmalıdır. Hər bir ölkənin öz dəyərləri, adət-ənənələri və istehlakçı vərdişləri var. Bir brendin uğuru onun lokal mədəniyyətə nə dərəcədə uyğunlaşmasından asılıdır
Dil və Reklam Strategiyalarının Uyğunlaşdırılması
Hər mədəniyyətin özünəməxsus dili və ifadə tərzi var. Brendlər sadəcə sözləri tərcümə etməklə kifayətlənmir, həm də mədəniyyətə uyğun kommunikasiya üslubu yaratmalıdır.
🔹 McDonald’s: ABŞ-da “I’m Lovin’ It” şüarı Çində “I just like it” kimi tərcümə olunub, çünki “sevgi” sözü Çin mədəniyyətində fərqli mənalar daşıyır.
🔹 KFC: “Finger-Lickin’ Good” sloqanı Çinə səhv tərcümə olunaraq “Barmaqlarınızı yeyin” kimi anlaşılmışdı və sonradan dəyişdirildi.
Qida və Məhsul Dəyişiklikləri
Məhsullar fərqli regionların mədəniyyətinə və ləzzət tərzlərinə uyğunlaşdırılmalıdır.
🔹 McDonald’s: Hindistanda mal ətindən istifadə etmədiyi üçün “Maharaja Mac” adlı toyuq burgeri təklif edir.
🔹 Starbucks: Yaponiyada yaşıl çaylı frappuccino, Türkiyədə isə Türk qəhvəsi ilə xüsusi menyular təqdim edir.
🔹 Coca-Cola: Orta Şərq bazarında şəkərsiz variantlara daha çox fokuslanır, çünki sağlam həyat tərzi getdikcə populyarlaşır.
Rəng və Dizayn Uyğunlaşması
Rənglər mədəniyyətlərdə fərqli mənalar daşıyır. Brendlər bu detallara diqqət yetirməlidir.
🔹 Pepsi: Orta Şərqdə və Cənub-Şərqi Asiyada qırmızı rəngli loqotiplərini mavi ilə əvəz etdi, çünki qırmızı bəzi ölkələrdə aqressiv və neqativ hisslər oyadır.
🔹 Cadbury: Hindistanda bənövşəyi rəngin bolluq və zənginliklə assosiasiya olunması səbəbindən loqotiplərində daha çox istifadə olunur.
🔹 Apple: Minimalist dizaynı Yaponiyada böyük uğur qazansa da, bəzi bazarlarda daha parlaq və rəngarəng reklamlar istifadə edir.
Marketinq Kampaniyalarının Mədəni Dəyərlərə Uyğunlaşdırılması
Brendlər reklamlarında mədəni dəyərləri nəzərə almazsa, müştərilər tərəfindən mənfi qarşılanır.
🔹 Nike: Orta Şərqdə reklamlarında qadınların idmanda yer almasını vurğulayan mesajlar təqdim edir.
🔹 Dove: Bəzi Asiya ölkələrində “ağartıcı” effektli məhsullar təqdim edərək bazara uyğunlaşır, lakin Qərb ölkələrində bunun əksinə “təbii gözəllik” kampaniyaları aparır.
🔹 H&M: Çində “Monkey King” obrazı olan reklamı irqçi kimi qəbul edildiyi üçün brend üzr istəməli olmuşdu.
Qlobal və Lokal Tarazlığın Qurulması (Glocalization)
Bəzi brendlər həm qlobal kimliklərini qoruyur, həm də lokal bazara uyğunlaşırlar.
🔹 Coca-Cola: Eyni loqonu saxlayır, lakin hər ölkəyə uyğun kampaniyalar yaradır. Məsələn, Azərbaycanda “Hər anın dadını çıxar” sloqanı, Türkiyədə isə “Mutluluğa Kapak Aç” sloqanı istifadə olunur.
🔹 IKEA: Dünya üzrə eyni dizayn prinsiplərini saxlayır, lakin fərqli bazarlarda fərqli ev ölçülərinə uyğun mebellər təqdim edir.
🔹 Netflix: Hər ölkəyə uyğun kontent yaradaraq lokal bazara adaptasiya olur (məsələn, Türkiyədə “Atiye”, Hindistanda “Sacred Games” kimi yerli seriallar).
Brendlərin qlobal bazarda uğur qazanması üçün lokal mədəniyyətə uyğunlaşması vacibdir. Dil, rəng, reklam, qida və dizayn kimi faktorlar diqqətlə öyrənilməlidir. Uğurlu brendlər universal brend kimliklərini qoruyaraq, yerli bazarın tələblərinə cavab verən fərqli strategiyalar hazırlayırlar.